Wina w Polsce

wina w Polsce

Historia wina w Polsce wci膮偶 si臋 zapisuje. Podobno najtrudniejsze s膮 pocz膮tki, jakie艣 pierwsze 200 lat. Tak naprawd臋 rozw贸j polskiego winiarstwa zacz膮艂 si臋 rozkr臋ca膰 dopiero od lat 80-tych. Epoka PGR-贸w zdecydowanie nie sprzyja艂a tej ga艂臋zi rolnictwa, nastawiona na bardziej rodzime przyzwyczajenia smakowe. Nie oszukujmy si臋, Polacy w pierwszej kolejno艣ci wybieraj膮 piwa, potem w贸dk臋, a dopiero na trzecim miejscu wina. Do tego nasz rynek zalany jest ca艂膮 mas膮 podrabianych tzw. „win” czyli napoj贸w winnych, a zdecydowana wi臋kszo艣膰 konsument贸w – przywi膮zana do nowo rynkowych kampanii, kt贸re oszuka艂y ich nawyki i przyzwyczai艂y do marki – nie ma 艣wiadomo艣ci co kupuje.

Polska jest te偶 jednym z g艂贸wnych producent贸w win owocowych w Europie, zw艂aszcza z jab艂ek, truskawek, czarnych porzeczek i wi艣ni. Wyr贸偶nia si臋 Roztocze. To tam zbiera si臋 a偶 46% ca艂ej krajowej produkcji porzeczek, 40% agrestu i 78% malin. Najwi臋ksza w tym regionie Winiarnia Zamojska produkuje wino z gruszek, wi艣ni, malin, porzeczek i jab艂ek. – cyt. sadyogrody.pl

– Naprawd臋? „Wino” z truskawek, porzeczki czy jab艂ek??!!!! Owiej臋 to milczeniem, bo nawet ju偶 nie wiem jak to skomentowa膰.

Rynek wina w Polsce

Realia w Polsce:
– ponad 600 ha powierzchni upraw winoro艣li (2022 r.), ok. 740 ha (2023 r.)
– ok. 380 producent贸w win (10 lat temu by艂o ich 26),
– 580 winnic i stale przybywa,
– brak systemu apelacji.

Dla por贸wnania Francja:
– 790 000 ha powierzchni upraw winoro艣li (2020 r.),
– 38 000 producent贸w win,
– 85 000 winnic (50 lat temu by艂o ich 790 000) i wci膮偶 maleje,
– pierwszy system apelacji 1935 r.

Ciekawostka: Luksemburg – jedno z najmniejszych pa艅stw na 艣wiecie, ma jedn膮 z najwi臋kszych winnic na 艣wiecie o powierzchni 4,0 ha! Wi臋ksza jest tylko we Francji – 10,5 ha.

Pierwsza ustawa reguluj膮ca rynek winny w Polsce powsta艂a w 2011 roku „Ustawa o wyrobie i rozlewie wyrob贸w winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina”. Zosta艂o zast膮piona „Ustaw膮 z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich.” To tyle. Daleko nam do procedur reguluj膮cych jako艣膰 naszych produkt贸w, pr臋偶nie dzia艂aj膮cych instytucji wspieraj膮cych, tradycji oraz kultury winiarskiej. Ponadto wysokie koszty produkcji odzwierciedlaj膮 si臋 w do艣膰 wysokich cenach za butelk臋 wina, a to nie sprzyja pierwszym wyborom zakupowym.
Nie narzeka艂abym na klimat, bo s膮 takie odmiany, kt贸re si臋 w nim odnajduj膮 i takie style, kt贸re trafiaj膮 do lokalnych odbiorc贸w. Rodzime terroir sprzyja produkcji win s艂odkich w smaku, a przecie偶 „Polacy lubi膮 s艂odkie wina, bo maj膮 gorzkie 偶ycie…

W polskich uprawach dominuj膮 te odmiany winogron, kt贸re sta艂y si臋 „dzie艂em cz艂owieka”, tzw. hybrydy – odporne na choroby, szkodniki i mrozy. Hybrydy to inaczej mi臋dzygatunkowe miesza艅ce, czyli odmiany powsta艂e w wyniku po艂膮czenie winoro艣li w艂a艣ciwej Vitis vinifera z innymi po偶膮danymi gatunkami, np. winoro艣l膮 Vitis amurensis, Vitis labrusca czy Vitis rupestris.

Najcz臋艣ciej spotykane hybrydy to: Regent, Rondo, Johanniter, Hibernal, Seyval blanc, Vidal, Leon millot, Cabernet cortis, De chaunac czy Mar茅chal foch.

fot. Wikipedia

Pierwsz膮 polsk膮 odmian膮 krzy偶ow膮 jest Jutrzenka (o aromacie mi臋ty), powsta艂a z po艂膮czenia villard blancpinot blanc.

Obecnie wi臋kszo艣膰 oficjalnych system贸w klasyfikacji win w Europie wyklucza mo偶liwo艣膰 udzia艂u hybryd w produkcji win jako艣ciowych. Wniosek nasuwa si臋 od razu – w Polsce raczej nie powstanie taka klasyfikacja „sorry, taki mamy klimat…” Nie oznacza to, 偶e wina z miesza艅c贸w s膮 gorsze, trzeba pr贸bowa膰 i wyrobi膰 sobie opini臋.

藕r贸d艂o: enoportal.pl

Polskie winogrona – kt贸re odmiany najcz臋艣ciej wyst臋puj膮 w Polsce?

Szczepy bia艂e:

  • Solaris
  • Riesling
  • Seyval blanc
  • Johanniter
  • Chardonnay
  • Muscaris
  • Souvignier Gris
  • Hibernal
  • Gew眉rztraminer
  • Pinot blanc
  • Pinot gris
  • Bianca
  • Jutrzenka

Szczepy czerwone:

  • Regent
  • Pinot Noir
  • Rondo
  • Leon Millot
  • Cabernet cortis
  • Mar茅chal Foch
  • Zweigelt

Nieco ponad 60% polskich upraw winoro艣li zajmuj膮 odmiany bia艂e. Z pe艂nym przekonaniem mog臋 zarekomendowa膰 p贸艂wytrawne (wiadomo dlaczego) Rieslingi czy np. pomara艅czowy Solaris.

Winnice w Polsce

藕r贸d艂o: enoportal.pl

W Polsce najwi臋ksze uprawy spotykamy na po艂udniu kraju, wojew贸dztwa : ma艂opolskie, lubuskie, podkarpackie, dolno艣l膮skie, ale tak偶e lubelskie.

Co ciekawe najwi臋ksza i najpopularniejsza winnica znajduje si臋 na Pomorzu Zachodnim ko艂o Szczecina – Winnica Turnau. Inne winnice warte uwagi: Stara Winna G贸ra k. Zielonej G贸ry, Winnica Kinga k. Zielonej G贸ry, Sztuk贸wka k. Jas艂a, Pa艂ac Mierz臋cin k. Gorzowa Wielkopolskiego, Winnica Sandomierska k. Sandomierza, Winnica Jaworek k. Wroc艂awia, Winnica Dw贸rzno k. Warszawy, Winnica Barczentewicz k. Kazimierza Wielkiego, G艂臋boczek Vine k. Brodnicy.

Du偶o ciekawych danych i aktualnych statystyk w linku.